به گزارش آی فیلم 2، یکی از مهمترین رخدادهای دینی بین تمام ادیان در طول تاریخ، واقعه عاشورا است. واقعهای که با توجه به اهمیت و ابعاد گسترده آن قابلیت پرداخت تصویری بالایی دارد اما در طول این سالها آنچنان که باید از این ظرفیت عظیم بهرهبرداری مناسبی نشده است که این امر علل و و دلایل مختلفی دارد.
ساخت آثار تاریخی مذهبی مربوط به واقعه عاشورا نیازمند بودجه بالایی است که طبیعی است این مهم از عهده بخش خصوصی برنمیآید و صدا و سیمای ایران و سازمانهای دولتی باید برای ساخت اینگونه آثار سرمایهگذاری کنند.
با این وجود از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز فلمها و سریالهای قابل اعتنایی ساخته شده که بینندگان عام و خاص را در بعد داخلی و خارجی جذب خود کردهاند. شاید سهم سینما در این میان نسبت به تلویزیون کمتر باشد اما به هر حال هنر هفتم آثار قابل اعتنایی را در روایت عاشورا ارائه کرده است. فلمهای سینمایی «سفیر»، «روز واقعه» و «عصر روز دهم» نمونههای موفقی با محوریت عاشورا هستند.
در این ادامه این مطلب نیمنگاهی به فلم سینمایی «سفیر» یکی از مهم ترین آثار عاشورایی سینما و تلویزیون ایران داشته ایم:
«سفیر»، اولین تجربه
اهمیت حادثه عاشورا باعث شده تا اولین تجربه در روایت سینمایی از واقعه کربلا مربوط به همان سالهای ابتدایی انقلاب اسلامی ایران باشد، جایی که «سفیر» ساخته «فریبرز صالح» ساخته و تبدیل به یکی از پرفروشترین آثار تاریخی ـ مذهبی سینمای ایران شد.
این فلم در اولین دوره از جشنواره فجر سال1360 به نمایش درآمد و گرچه واکنشهای چندان مثبتی نداشت اما خیلی هم مورد هجوم منتقدان قرار نگرفت.
«فریبرز صالح» که فلمنامه را همراه با «کیهان رهگذر» نوشته بود، با ساخت فلم «سفیر» تبدیل به الگوی مناسبی برای ساخت آثار تاریخی با تاکید بیشتر بر هویت دینی، در دهه 60 و سالهای بعد شد.
این فلم که چندی پیش از شبکه آی فیلم 2 نشر شد؛ درباره «قیس ابن مسهر» نماینده امام حسین (ع) است که با نامه ای برای «سلیمان خزاعی» به طرف کوفه می رود. در راه به دست راهداران «ابن زیاد»، والی کوفه، دستگیر و به زندان افکنده می شود.
قیس پیش از دستگیری نامه را از بین می برد و در زندان زندانیان را بر ضد زندانبان ها می شوراند. «حصین ابن نمیر» فرمانده راهداران، قیس را به زندان ابن زیاد در کوفه، منتقل می کند. ابن زیاد به پیشنهاد مشاورش، خالد، از قیس می خواهد که در مسجد سخنرانی کند و به دروغ به مردم بگوید که امام قصد بیعت با یزید را دارد. قیس می پذیرد، اما در روز موعود علیه یزید سخنرانی می کند. ابن زیاد، که به خشم آمده، او را از فراز ارگ به زیر می اندازد.
«فرامرز قریبیان»، «عزتالله مقبلی»، «جلال پیشوائیان»، «کاظم افرندنیا»، «محمدتقی کهنمویی»، «کیومرث ملک مطیعی»، «سامی تحصنی»، «منوچهر حامدی» از جمله بازیگران فلم «سفیر» می باشند.
این فلم در شرایط سخت و طاقت فرسا و با امکانات محدودی ساخته شد. در ابتدا قرار بود این اثر به صورت یک فلم 70 دقیقهای تلویزیونی ساخته شود که در نهایت تبدیل به فلمی سینمایی شد.
«فریبرز صالح» با در نظر گرفتن شرایط زمانی سالهای نخستین انقلاب در شرایطی که تولید و نمایش در سینمای ایران همچنان بلاتکلیف است تصمیم میگیرد که با ساخت این فلم در سینمای ایران پایهگذار نوعی دگردیسی در روند تولیدات سالهای اولیه انقلاب باشد که البته در این راه موفق عمل کرد و با هر بار بازنشر آن در تلویزیون، بینندگان زیادی مخاطب آن هستند.
م ا