به گزارش آی فیلم 2، سنت های تاجیکستان بخش عمده ای از زندگی روزمره را شامل می شود، از لباس گرفته تا سرگرمی و مراسم و جشن ها و رقص و موسیقی در این کشور به خوبی یافت می شود. در بسیاری از مناطق تاجیکستان، مردم سنت های خود را نزدیک به زندگی روزمره نگه می دارند، به این معنی که سنت های تاجیکستان به مرور از دست نمی روند و مردم این کشور زیبا سعی در حفظ سنت های قدیمی و بومی این کشور دارند.
«نان» در سبد غذایی مردم تاجیکستان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و این نعمت خداوندی با بسیاری از سنت‌های تاجیکان و سایر ملت‌های مسلمان آسیای مرکزی اجین شده است.
نان برای مردم این سرزمین، مقدس شمرده می‌شود به طوری که شادروان «میرزا تورسون زاده»، شاعر مردمی تاجیک در این رابطه گفته است:
«از زمین نانریزه‌ها را چیده می‌مالم به چشم
نان گرم مهنتی را دیده می‌مالم به چشم»
در دوران جنگ جهانی دوم و البته قبل از آن نیز به جوانانی که عازم میدان نبرد بودند و یا به مسافرت‌های طولانی مدت می‌رفتند، نان تازه می‌دادند همچنین نان را در کیسه‌ای به سقف خانه آویزان می‌کردند به این امید که این جوان سالم برگردد و بقیه نان را میل کند.
امروزه این سنت تا حدی در زمان بدرقه جوانان به خدمت عسکری (سربازی)، رعایت می‌شود.
یکی از رسوم ازدواج تاجیکان «نان شکنان» است. به این صورت که بعد از خواستگاری اگر داماد مقبول خانواده عروس بود از خانواده داماد دعوت می شود و فامیل عروس مقداری نان پخته و از یک قرص نان تکه‌ای را به داماد و تکه ای را هم به عروس می دهند و این یعنی دختر و خانواده اش پسر را به عنوان داماد پذیرفته اند.
قرص نانی هم به همراه چند تکه قند به همسایه‌ها می دهند تا همسایه‌ها هم بدانند که دختر «فاتحه» شده یعنی نامزد کرده است.
تنوع نان در دسترخوان (سفره) مردم، متأثر از تحولات این کشور بوده به گونه‌ای که در زمان جنگ داخلی در تاجیکستان (سال‌های 1992- 1997)، کمبود نان دامنگیر بسیاری از خانواده‌ها شد.
با برقراری صلح و آرامش در تاجیکستان، امروزه شاهد تنوع در نان‌های تاجیکی در تمام نقاط این کشور هستیم.
قابل ذکر است که برخی از نان‌ها ویژه غذاها تهیه می‌شوند از جمله غذای سنتی موسوم به «قروت آب» را عمدتا با «فتیر» میل می‌کنند و نان «لاچره» یا «چپاتی» با «شوربا»(آبگوشت) مصرف می‌شود.
ولایت «سغد» به پخت «فتیر» مشهور است و این نوع از نان را با قطر 80 - 100 سانتیمتر تهیه می‌کنند.
در جشنواره نان که هر سال در تاجیکستان برگزار می‌شود، فتیر سغدی همیشه از جمله برندگان جوایز است.
بازار نان در شهر «خجند» با توجه به نیاز مشتریان محصولات خود را عرضه می‌کند؛ در این بازار نان به قیمت‌های متفاوت از 30 سنت تا یک دالر فروخته می‌شود.
«کولچه»، «نان شیرمال»، «فتیر»، «لاچِره»، «کلچه روغنی»، «چپاتی» و ... از جمله نان‌های تاجیکی در ولایت سغد می‌باشند.
م ا
