به گزارش آی فیلم 2، چهارمین شب از هفته هنر افغانستان به میزبانی کمیسیون ملی یونسکو ایران با موضوع «شب نقاشی و مینیاتور» ،سه شنبه 25 قوس (آذر) بهصورت مجازی و با همراهی چند تن از چهرههای برتر نقاشی و مینیاتور افغانستان برگزار شد.
میزبانی این بخش را شکیلا عالمی، استاد نگارگری، مینیاتور و تذهیب افغانستان بر عهده داشت.
در ابتدای این برنامه «محمد رحیم صورتگر» استاد هنر نقاشی بیان کرد: نقاشی یکی از هنرهای ظریفی است که مردم امروز سخت به آن علاقهمند شدهاند و طرفداران زیادی دارد. هنر نقاشی به دلیل تصویرگری احساسات و عواطف انسانها مهم است. هنر نقاشی هنر قدرتمند و بی نظیری است که هنرمندان از طریق آن توانستهاند مفاهیم زیادی را به انسانها بیاموزند و از این طریق فرهنگ خود را از یک نسل به نسل دیگر منتقل کنند.
وی ادامه داد: افغانستان در گذشته مدنیتهایی را پشت سر گذشته که گونههای مختلف دارد. راه ابریشم از مسیرهای قدیمی برای انتقال دانش، فرهنگ و از جمله راههای تجارتی بوده و افغانستان نقطه اتصال به جنوب و غرب بوده است. جامعهای که چنین مدنیتهایی داشته، امروز هنرمندانی را در خود پرورش داده که به اوج بلوغ فکری و هنری خود رسیدهاند و مسایل را درک میکنند، با پدیدهها برخورد انتزاعی نمیکنند و برای این امور از دانش و از تجربه خود استفاده میکنند و هنرمندان ما پیش از این که اثری را خلق کنند، هدف خود را مشخص میکنند.
صورتگر افزود: هنرمندان ما سلسله کارهایی را در جامعه انجام میدهند و رسالت خود را به سرانجام میرسانند اما با مشکلاتی همچون بیمهری و بی توجهی رو به رو میشوند مثلا نبود گالریهای دایمی برای برگزاری نمایشگاههای نقاشی یکی از آنهاست ضمن اینکه بازار فروش برای آثار خود ندارند و مشکلات اقتصادی هم دارند. امروز نقاشان ما با شور و شوق، رسالتمندانه وظایف خود را پیش میبرند و نمایشگاههایی ترتیب میدهند و محفل نقد و بررسی برپا می کنند. آثار هنرمندان ما قابل تقدیر و تجلیل است و آنها بر این باور هستند که باید به مردم خود خدمت کنند.
در ادامه «اکبر شریفی» دیگر هنرمند افغانستانی مهمان این برنامه شد و عنوان کرد: افغانستان دارای پیشینه تاریخی طولانی است و در ایام دور هنرمندان قدرتمند و چیره دست بسیاری داشته است ولی باید ببینیم هنرمندان در جامعه چه نقشی ایفا میکنند و چقدر اتفاقاتی را که در افغانستان در حال جریان است، در آثار خود انعکاس میدهند تا دیدگاه و بینش اجتماعی را تغییر بدهند، مردم و اجتماعات را به این تشویق کنند که در مقابل اینگونه حوادث و موضوعات ایستادگی کنند و مانع اینگونه حوادث شوند.
اکبر شریفی در خصوص آثار هنرمندان افغنستان اظهار داشت: آثاری که هنرمندان در افغانستان خلق میکنند در راستای هنر کلاسیک و موضوعات روزمره مانند زندگی قشلاقی است که سعی بر تصویرگری در این راستا دارند اما اینکه با هنر موضوعاتی را به تصویر بکشیم که بتواند در نحوه زندگی اجتماعی تاثیر بگذارد، در افغانستان کمتر دیده میشود. دوست دارم واقعیتها گفته شود، نه اینکه این آثار هنری خوب نباشند نه اما در دنیای امروزی شاید پاسخگوی نیازهای اجتماعی نباشد و نقش اساسی هنرمند را به آن شکلی که باید باشد، نتوانند نشان دهد.
وی افزود: بیشترین موضوعاتی که در نقاشی، خوشنویسی، پیکرتراشی میبینیم موضوعات سفارشی هستند و به همین دلیل شاید بار علمی و هنری آنها کمتر باشد. هنرمندان قدیمی ما در راستای بهتر شدن فرهنگ و زندگی مردم عمل میکردند و رسم و رسوم و ادبیات اصیل افغانستان را ترویج میدادند اما امروز ما در افغانستان هنرمندان بسیار خوب و توانایی داریم ولی به دلیل مشکلات موجود در کشور، آنها درگیر یک نوع زندگی پر پیچ و خمی هستند که بیشتر سعی در تامین معیشت دارند تا اینکه کارهای هنری را انجام بدهند که بار علمی، معنوی و هنری داشته باشند. فکر میکنم وظیفه هنرمند در راستای مسؤولیت اجتماعی این است که به این فکر کند که چگونه با آثار خود تاثیری را روی احساسات، تفکر و بینش اجتماعی داشته باشد.
وی ادامه داد: شرایط پیش آمده در چند دهه اخیر در افغانستان، باعث شده بسیاری از هموطنان مان به کشورهای دیگر مهاجرت کنند اما اینکه این مهاجران تاثیر گرفته کدام هنر هستند و اینکه در ترویج فرهنگ خود چه نقشی داشتند برای من جای سوال است.
در ادامه «عبدالناصر صوابی» روی خط آمد و بیان کرد: امروز به هنر تذهیب نگاهی نو میشود تقریبا در سه دهه قبل هنرمندان ما به این نتیجه رسیدند که دیگر هنر تذهیب یک هنر جانبی نیست. نگاه متفاوتی به هنر تذهیب شد، سعی شد به آن به عنوان هنر مستقل نگاه شود و ابداعات بسیار بکری صورت گرفت. سعی شده احساس و پیام هنرمند با تذهیب بیان شود. در هنر امروزی سعی شده تذهیب با زمان حرکت کند و بیان مطلب کند و دیگر به عنوان یک هنر تزیینی به آن نگاه نشود بلکه به تنهایی حرفی برای گفتن داشته باشد.
وی ادامه داد: من امیدوارم تذهیب جایگاه خود را باز کند و به جاهای دیگر راه پیدا کرده و آثار بکر خلق کنیم. من آثار به جای مانده از دوران تیموری را تجزیه و تحلیل کردم این آثار به صورت حجاری در دو لایه و گاه سه لایه بودند؛ این کاری است در ذات خود ناب و بکر. اسلیمیهایی که در آنجا استفاده شده ناب و بکر است و امیدوارم روزی درست در جای خود قرار بگیرند و از حوادث طبیعی و غیرطبیعی در امان بمانند.
صواب در پایان خاطرنشان کرد: آثار به جامانده از دوره تیموری خودشان یک مکتب هستند که افراد میتوانند آن را مطالعه کنند و از ظرافتهایشان با خبر شوند. وقتی این آثار تجزیه و تحلیل میشوند متوجه میشویم هنرمند با چه دقتی هر عنصر از آن را کنار هم چیده است و تا چه اندازه به آنها فکر و دقت کردهاست. البته متاسفانه به ارزش واقعی آنها پی برده نشده و در فضای باز رها شدهاند.
لازم به ذکر است نمایشگاه آثار هنری هنرمندان افغانستان با عنوان «هفته هنر افغانستان» از تاریخ 22 لغایت 28 ماه قوس(آذر) 1399 به صورت آنلاین از سوی کمیسیون ملی یونسکو-ایران و با همت و همکاری ویژه هنرمندان و فرهنگیان افغانستانی در حال برگزاری است و بازدید از نمایشگاه و شرکت در جلسات گفتگو برای عموم آزاد است.
علاقهمندان برای بازدید از نمایشگاه هفته هنر افغانستان با عنوان «جان پدر کجاستی» میتوانند به نگارخانه مجازی کمیسیون ملی یونسکو- ایران، به نشانی https://gallery.irunesco.org/ مراجعه و جلسات گفتوگوهای تخصصی در طول هفته را به طور زنده از طریق آدرس اینستاگرام کمیسیون ملی یونسکو- ایران (@unesco.iran)، در زمان مقرر و بهشکل ضبط شده در روزهای بعد دنبال کنند.
در پیوند با این خبر بخوانید:
سومین برنامه «هفته هنر افغانستان» با عنوان «شب خوش نویسی» برگزار شد
هفته هنر افغانستان با عنوان «شب موسیقی» به صورت مجازی برگزار شد
«وحید قاسمی»، زندگی نامه پدرکلانش را کتاب کرد
پیام رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به مناسبت برگزاری هفته هنر افغانستان در ایران
«سرور بختی» : آرزو می کنم صلح و آرامش پایدار در افغانستان و جهان فراگیر شود
«هفته هنر افغانستان» روز اول؛ تاکید بر ادبیات و فرهنگ مشترک ایران و افغانستان
«هفته هنر افغانستان» به صورت مجازی برگزار می شود
اجرای برنامه های متنوع فرهنگی و هنری در هفته هنر افغانستان
غلامی: ایران هرگز دست از یاری افغانستان در عرصه علم اندوزی و دانش افروزی برنخواهد داشت
ع ا / ح ح