به گزارش آی فیلم 2 ، پل «مالان» یکی از آثار تاریخی افغانستان است که در جنوب شهر هرات و بر روی هریرود موقعیت دارد که گفته می شود حدود 900 سال پیش توسط زرتشتیان احداث شده است.
این پل بر روی یکی از مسیرهای قدیمی هرات –قندهار ساخته شده است که کاروان های زیادی از هرات که عازم سیستان، قندهار و هندوستان بودند از این مسیر عبور می کردند. به طوری که قبل از احداث پل پشتو (پشتون) در سال ۱۳۴۰ تنها پلی که مسیر هرات – قندهار را پیوند می‌زد، پل مالان بود.
برخی از اهالی هرات بر این باورند که این پل در روزگار قدیم توسط یکی از زرتشتیان هروی احداث شده اما آنگونه که «رسول پویان» در کتاب «جغرافیای عمومی» هرات نوشته بیشتر هراتیان بر این عقیده‌اند که پل یاد شده را دو خواهر خیر اندیش به نام «بی بی حور» و «بی بی نور» در قرن هفتم هجری مطابق قرن 13 میلادی از دسترنج خود ساخته‌اند.
از آنجایی که این پل در منطقه‌ای احداث شده که به نام «مالان» یاد می‌شود، لذا پل ذکر شده پل مالان نامگذاری شده است.
براساس شواهد تاریخی این پل در نقل و انتقالات میان هرات و هندوستان از طریق سیستان (مناطق امروزی فراه و نیمروز) و قندهار نقش مهمی را در طی قرون متمادی ایفا کرده است. این پل و مسیر بازرگانی بین هرات و هندوستان باعث شکوفایی اقتصادی منطقه شده بود.
در تاریخ «حبیب‌السیر»، در مورد این پل چنین آمده است: «پل مالان مبنی بر 26 طاق که از خشت پخته و گچ و آهک ساخته شده و در هیچ یک از تواریخ مذکور بانی آن مشخص نیست و آنچه از النسه و افوا استماع می‌افتد آن است که یکی از بانوان آن را بنا کرده است».
در مورد مواد و مصالح ساختمانی که در این پل به کار رفته است، گفته می‌شود که معماران برای استحکام بیشتر پل، تخم‌مرغ و پوست آن را در ملات (مواد ساختمانی آن زمان) مانند خاکستر و آهک مخلوط کرده و در احداث آن بکار گرفتند تا در مقابل طغیان آب مقاومت کند.
طبق نوشته «ولی شاه بهره» در کتاب «هرات نگین خراسان»، پل مالان دارای زیر ساخت و استحکامات اساسی بوده و آب ریزهای این پل دارای سرعت گیر‌هایی است که از شدت حرکت آب جلوگیری به عمل می‌آورد.
این پل در گذر زمان تاکنون بارها ترمیم شده و در اشعاری که در کتاب «معاصرین سخنور» آمده نشان از این دارد که این پل یک بار هم در دوره «شجاع الدوله» بازسازی شده است.
پل مالان که سیلاب حوادث
غبار هستی اش بر باد کرده
وزیر بی نظیر از روی تدبیر
اساسش را ز نو بنیاد کرده
به تاریخ بنایش گفت صدیق
«شجاع الدوله خان آباد کرده»
در حال حاضر پل مالان دارای ۲۲ زیرگذر می باشد. “الکساندر همیلتون” توریست انلگلیسی که در اواخر قرن ۱۹ از شهر هرات بازدید داشت تعداد زیرگذر های این پل را ۱۹ عدد نوشته است. این توریست همچنین گزارشهایی که از شهر هرات و پل مالان را داشته است در سال ۱۹۰۴ در انگلستان به چاپ رساند.
در پیوند با این گزارش بیشتر بخوانید:
مکان های دیدنی «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان+ تصاویر
با «خجند» عروس افسانه ای دنیا بیشتر آشنا شوید+تصاویر
ولایت زیبای خَتلان تاجیکستان را بشناسید+تصاویر
«مسجد کبود مزار شریف» ؛ جایگاه همدلی و وحدت مردم افغانستان
سفر به «سمرقند» ؛ دیار نام آشنای فرهنگ و ادب پارسی + تصاویر
ولایت کوهستانی و زیبای سرپل را بیشتر بشناسید + تصاویر
ولایت فاریاب در شمال افغانستان را بیشتر بشناسید + تصاویر
ولایت زیبا و تاریخی «غزنی» مهد دانشمندان بزرگ تاریخ را بیشتر بشناسید + تصاویر
سفر به کوهستان افسانه ای «پامیر» در تاجیکستان + تصاویر
ولایت زیبا و کوهستانی «ارزگان» را بیشتر بشناسید + تصاویر
سفر به «بامیان» همیشه درخشان در افغانستان + تصاویر
ح ح
