در 31 ثور(اردیبهشت) سال 1364 در «تهران» به دنیا آمد. تحصیلات آکادمیک خود را در رشته سینما در پراگ به پایان رساند و چندی قبل از طریق رقابت آزاد به حیث رئیس اداره دولتی افغانفلم انتخاب شد .
به گزارش آی فیلم 2 ، «صحرا کریمی» کارگردان و نویسنده افغانستانی ، تحصیلات ابتدایی را در ایران و تحصیلات عالی را در اسلواکی گذرانده است.
این هنرمند افغانستانی به عنوان بازیگر نقش اول، در چند فلم ایرانی نیز ایفای نقش کردهاست.
«صحرا کریمی» از دانشگاه هنر و فلم جمهوری اسلواکی دکترای کارگردانی فلم داستانی دارد و هماکنون به عنوان ریاست «افغان فلم» مصروفیت دارد.
آثار این کارگردان جوان افغان در بیش از ١۵٠ جشنواره بینالمللی فلم به نمایش درآمده است؛ فلم مستند «زنان افغان پشت فرمان رانندگی» او توانست ١٨ جایزه بینالمللی، از جمله جایزه بهترین فلم مستند سال ٢٠١٠ اسلواکی را کسب کند و از تلویزیون آرته فرانسه نشر شود.
همچنین فلم بلند داستانی او به نام «نسیمه؛ خاطرات روزانه دختری مهاجر» در سال ٢٠١٠ توانست جایزه «گراند پریکس کداک» را کسب کند. این فلم پیشتر کاندیدای کسب اسکار دانشجویی نیز شده بود.
خبرنگار آی فیلم2 به بهانه منتخب شدن این سینماگر افغانستانی به عنوان رئیس «افغان فلم» همراه وی یک مصاحبه صمیمانه داشته که در ادامه می خوانیم:
آی فیلم 2 : بانو «کریمی» در نخست می خواهیم خودتان را برای مخاطبان شبکه آی فیلم 2 معرفی کنید.
بانو «کریمی» : من از نسل دوم مهاجرت هستم و در ایران متولد شدم . تا سن 16 سالگی در تهران بودم و در رشته ریاضی فیزیک درس خواندم.
در سن 14 سالگی به طور اتفاقی با یک کارگردان ایرانی آشنا شدم و در فلمشان به نام «دختران خورشید» که اولین تجربه بازیگری من به حساب می آمد ، ایفای نقش کردم.
در سن 15 سالگی در فلم «خواب سفید» ساخته «حمید جبلی» بازی کردم و در آن زمان جزء دخترانی بودم که از جامعه مهاجرت وارد سینمای حرفوی ایران شده بود.
بعد از آن به اروپا رفتم و به طور مسلکی در رشته سینما تحصیل کردم که در سال 2013 میلادی در رشته کارگردانی فلم داستانی فارغ التحصیل شدم.
30 فلم کوتاه مستند ، دو فلم بلند مستند ، چند فلم نیمه بلند داستانی و یک فلم بلند سینمایی که تقریبا یک و نیم ماه پیش ساخت آن خلاص شد را در کارنامه کاری خود دارم.
هم اکنون در افغانستان زندگی می کنم ،فلم می سازم و ریاست افغان فلم که اولین تجربه کاری من می باشد را برعهده دارم.
آی فیلم 2 : بانو کریمی شما چگونه به عنوان ریاست «افغان فلم» انتخاب شدید ؟
بانو «کریمی» : این پست یک پست رقابتی بود که طی یک امتحان برگزار شد و من در این امتحان قبول شدم.
آی فیلم 2 : شما به تازگی به عنوان ریاست «افغان فلم» گماشته شده اید ، اقدامات شما چی است و چند فلم و سریال قرار است بسازید؟
بانو «کریمی» : در واقع شما نمی توانید وارد یک اداره ای که منفعل شده و هیچ فعالیتی نداشته شوید و تصمیم بگیرید که فلم و سریال بسازید.
قبل از همه باید با «افغان فلم» آشنایی پیدا کنم اما در همان آغاز کار توانستم یک بودجه ای را برای ساخت دو فلم مستند بلند و حکم برگزاری جشنواره سینمای افغانستان تصویب کنم.
هم اکنون به نیروی کار نیاز داریم ،باید استراتژی جدید نوشته شود ،تشکیلات داخلی «افغان فلم» تغییر پیدا کند ، باید آدم های مسکلی بیایند و از لحاظ اداری «افغان فلم» روی پای خود ایستاد شود.
«افغان فلم» اکنون دارای مشکلات حادی است ، یک نهادی که بسیار منفعل بوده و اکنون باید بسیار کار کند .
از همین خاطر نمی توانیم در یک الی دو ماه نخست کار را شروع کنیم ، باید شش الی هفت ماه در نهایت با زیر و بم این نهاد آشنا شویم و یک سری استراتژی های مشخص را تعریف کنیم.
برای مثال در افغانستان برای تولید فلم بسیار مشکل داریم.همچنان در نشر و نمایش فلم هم مشکلات زیادی داریم که همه این ها باید آهسته آهسته رویشان کار شود.
آی فیلم 2 : اکنون شما یکی از نخبگان سینمای افغانستان هستید و تجربه های لازم را هم دارید ، در طول کارهای سینمایی تان بدترین و شیرین ترین خاطره های شما چه بوده است ؟
بانو «کریمی» : من نخبه نیستم چرا که سن من هنوز به نخبگی نمی رسد.من فعلا در آغاز کار هستم و حرفه فلمسازی همیشه پر از چالش است و تجربه های تلخ و شیرین هم همیشه وجود دارد.
حرفه فلمسازی هنوز برای برخی جا نیفتاده و بیشتر به دید منفی به آن نگاه می کنند.
شما وقتی به عنوان زن یک رشته را انتخاب می کنید که هیچ طرفداری در آن جامعه ندارد ، مجبور هستید که مبارزه کنید و خود همین مبارزه می تواند گاهی خوشایند و گاهی هم ناخوشایند باشد.
برای من بودن در افغانستان و کار کردن در کشورم با وجود اینکه حق انتخاب داشتم تا در اروپا مصروف به کار و زندگی شوم ، بسیار خوشایند است.
آی فیلم 2 : هم اکنون اکثریت سینماهای افغانستان به گدام های تجاری و مکان های خالی از فعالیت تبدیل شده است ، اقدامات شما برای بازگشایی مجدد آن ها چیست ؟
بانو «کریمی» : ما قرار است که جشنواره سینمای افغانستان را برگزار کنیم و اولین اقدامی که کردیم این بود که «سینما زینب» که یکی از سینماهای افغانستان است را برای برگزاری این جشنواره انتخاب کردیم و حکم این که در این جشنواره چه کارهایی خواهیم کرد را گرفتیم.
با شاروالی کابل گفت و گوهایی داشتیم که بتوانیم حداقل یکی از سینماهایی که تحت کنترل و نظارتشان هست را تسلیم شویم .
قصد داریم سینمای مورد نظر را بازسازی کنیم و یک سینمای معیاری و مسکلی جور کنیم تا بتوانیم مثل دیگر کشور ها فلم ها را در آن به نمایش بگذاریم.
آی فیلم 2 : یکی از راه هایی که مردم می توانند با تولیدات سینمایی خود ارتباط برقرار کنند ، نشر آن ها از طریق رسانه های داخلی است،متاسفانه اکنون اکثریت نشرات رسانه های داخلی افغانستان را فلم و سریال های ترکیه ای و خارجی تشکیل می دهد ، به نظر شما در چین وضعیتی چه باید کرد؟
بانو «کریمی» : شما نمی توانید به یک رسانه ، خصوصا یک رسانه خصوصی بگویید که چه برنامه هایی داشته باشند ، به خاطر این که آن ها سرمایه گذاری خصوصی کرده اند و یک نگاه تجاری دارند و هر برنامه ای که استراتژی شان را پشتیبانی کند ، از آن استقبال می کنند.
شاید نشر فلم یا سریال های افغانستانی از لحاط تجاری برایشان جالب نباشد اما من همیشه این باور را دارم که اگر یک استراتژی خوب داشته باشید می توانید فلم و سریال های خوب افغانستانی بسازیم.
در این اواخر برخی تلویزیون های خصوصی در افغانستان در تلاش برای ساخت آثار داخلی هستند ولی عدم آگاهی مخاطب باشنده افغانستانی از فلم هایی که در افغانستان ساخته می شوند و همچنان علاقه خود سینماگران که فلم هایشان در افغانستان نمایش دهند باعث شده یک خالی گاه در این بین مخاطب و سینماگر ایجاد شود .
این خالی گاه را شما زمانی میتوانید پرکنید که یک مکان مناسب مثل سالن سینما احداث کنید تا بتوانید فلم های خوب را در آنجا به نمایش بگذارید و این گونه مخاطب را آگاهی دهید تا ترغیب شود و بیاید فلم را ببیند.
مثلا در همین جشنواره سینمای افغانستان می خواستیم که یک صد فلم را از سینمای افغانستان انتخاب کنیم و به نمایش بگذاریم .در اوایل فکر می کردیم که از کجا باید این صد فلم را پیدا کنیم اما اکنون که لست فلم ها را گرفتیم ، می بینیم که در طی این سال ها و سال های قبل از جنگ بیش از صد فلم داریم که هیچکس درباره خیلی از آن ها نمی داند.
مخاطب افغانستانی فکر می کند سینمای افغانستان یعنی سینمای درجه چندم بالیوود یا فلم های مبتذلی که سینماگران شبه تجاری می سازند.
بنابراین دادن آگاهی و یک نوع دادخواهی برای سینمای افغانستان می تواند بسیار مثمر ثمر باشد.
آی فیلم 2 : در 18 سال گذشته سینمای افغانستان چه قدر رشد داشته است ؟
بانو «کریمی» : از آن جایی که به سینمای ملی افغانستان هیچ توجهی نشده، دادخواهی صورت نگرفته و بودجه ای برایش داده نشده ، متاسفانه هیچ رشدی نداشته است.
در حالی که به طور فردی و خصوصی فلم سازهایی بوده اند که فلم هایی را ساخته اند و توانستند در جشنواره های بین المللی مورد توجه قرار بگیرند.
خدا را شکر در همین چند سال اخیر فلم ساز هایی بوده اند که قبلا محصل بودند و اکنون فارغ التحصیل شده اند و فلم هایشان در جشنواره های جهانی در حال درخشش می باشد.
اما این کافی نیست ، به نظر من این حق مردم است که درباره کشورشان در داخل افغانستان فلم ساخته شود چرا که این فلم ها مانند آیینه ای عمل می کند که تصویر این جامعه را به خود جامعه نشان می دهد.
من فکر می کنم داشتن سینمای ملی در افغانستان باعث ایجاد صلح ، ثبات و همدیگر پذیری می شود.
مخاطب افغانستانی باید تماشاگر روایت های خودش باشد ولی متاسفانه سینما یک هنر عجیبی است که طمع شهرت در آن وجود دارد و شما وقتی می خواهید مشهور شوید خیلی به فکر مخاطب نیستید ، بنابراین بیشتر فلمساز هایی که در مورد افغانستان و با نام افغانستان فلم ساختند ، خیلی مخاطب افغانستان را جدی نگرفته اند.
آی فیلم 2 : بانو «کریمی» شما تولیدات سینمایی جمهوری اسلامی ایران را چگونه ارزیابی می کنید ؟
بانو «کریمی» : سینمای ایران بسیار غنی است به خصوص سینمای مستقل اش که بسیار حرف برای گفتن دارد اما در همین اواخر که در ایران بودم متوجه شدم سینمای این کشور از لحاظ سوژه بسیار مشکل دارد. با وجود اینکه سینمای ایران از لحاظ تکنیکی خیلی قوی شده اما بسیار کم است فلم هایی که واقعا سوژه و فلم نامه خیلی خوب و قوی داشته باشند . در واقع احساس می کنم که از لحاظ محتوایی ، نوع روایت و طریقه و ساختار روایی ضعف وجود دارد.
مشکلات ما در افغانستان به مراتب بدتر است ، ما در همه جا و همه حوزه ها ضعف داریم ولی ایران که صنعت سینمایی خیلی خوبی دارد متاسفانه بیشتر فلم های تجاری اش یک نوع کپی برداری است و از لحاظ محتوایی بیش از اندازه به دنبال جلب مخاطب عامی است در حالی که جامعه ایران یک جامعه ای است که از لحاظ فرهنگی واقعا می شود گفت در منطقه حرف برای گفتن دارد.
سینمای ایران آدم های قدری داشته که در طول تاریخ خوش درخشیده اند همچنان جوانانی هستند که به تازگی سعی دارند روایت های متفاوت را هم از لحاظ زاویه دید متفاوت و هم از لحاظ ساختاری و روایی بسازند .
ما نمی توانیم سینمای ایران را با سینمای افغانستان مقایسه کنیم چون مقایسه کردن کار اشتباهی است.
آی فیلم 2 : به عنوان رئیس «افغان فلم» آیا تصمیم دارید که با هنرمندان و هنرپیشه های ایرانی فلمی بسازید؟
بانو «کریمی» : من فکر نمی کنم بخواهم با هنرمندان یا هنرپیشه های ایران فلمی بسازم اما از لحاظ تکنیکی سینمای افغانستان می تواند با عوامل و دست اندرکاران سینمای ایران همکاری داشته باشند.
من در ساخت فلم بلند خود با نام «حوا،مریم،عایشه» که مراحل پس از تولید آن را در ایران انجام دادم با بزرگان سینمای ایران همکاری داشتم.
کار صداگذاری این فلم را با آقای «محمدرضا پاکدل» و تدوین را با خانم «مستانه مهاجر» از بهترین های سینمای ایران انجام دادم.
ایران و افغانستان به دلیل داشتن زبان و فرهنگ مشترک می توانند تبادلات و همکاری های زیادی در زمینه سینما داشته باشند.
من از فلم سازان ایرانی و کسانی که در این عرصه هستند توقع دارم که به افغانستان و داستان های افغانستان به عنوان یک طعمه اقتصادی نگاه نکنند.
این خیلی خوب است که فلمسازان ایرانی وقتی برای فلمبرداری کار خود به افغانستان می آیند ، دانش ، تجربه و آگاهی های خودشان را با فلمساز های افغانستانی هم شریک کنند و اجازه بدهند این ها هم کنارشان تجربه کسب کنند.
متاسفانه فلمسازی های ایرانی به افغانستان می آیند و کارشان را انجام می دهند و بدون اینکه جای پایی از خود بگذارند ، افغانستان را ترک می کنند.
فلمساز های ایرانی می توانند در فرهنگ افغانستان بسیار تاثیرگذار باشند ، در واقع باید در اینجا یک پایگاه همکاری درست کنند اما متاسفانه بیشتر همکاری هایی که با ایرانی ها داشتیم، آن ها نگاه اقتصادی و ما نگاه انسان دوستانه داشته ایم. همین باعث شد تا دیگر نخواهیم با آن ها همکاری داشته باشیم و این از نظر من بسیار بد است.
آی فیلم 2 : نظر شما درباره راه اندازی کانال تلویزیونی آی فیلم 2 چیست؟ چنین اقداماتی چقدر می تواند در نزدیکی کشورهای فارسی زبان تاثیرگذار باشد؟
بانو «کریمی» : زبان فارسی برای من که یک فارسی زبان هستم بسیار مقدس است. هر ایده و هر کاری که در گسترده شدن و نهادینه شدن این زبان کمک کند بسیار خوب است.
فقط این را فراموش نکنیم که زبان فارسی فقط زبان فارسی ایرانی نیست ، زبان فارسی زبان فارسی دری و فارسی تاجیکی هم هست.
اگر شبکه آی فیلم 2 روی این دو گوش زبان فارسی هم تاکید کند ما ممنون می شویم چرا که این اقدام باعث همدیگر پذیری و همدلی بیشتر خواهد شد.
آی فیلم 2 : در پایان پیام شما به مردم و دنیای سینمای افغانستان،ایران و جهان چیست؟
بانو «کریمی» : من به سینماگران افغانستانی می گویم که خودتان را دست کم نگیرید ، داستان ها و روایت های ما خیلی بکرتر هستند که در منطقه نمونه های آن گفته نشده است.
سعی کنید که خودتان این قصه ها را بگویید تا این که دیگران بیایند قصه ها و داستان های ما را به دل ، روش ، سلوک و ساختار و دید خودشان روایت کنند.
درپیوند با این خبر بیشتر بخوانید:
«صحرا کریمی» در راس بزرگترین نهاد سینمایی افغانستان قرار گرفت
فلمساز افغانستانی: فلم «برادران محمودی» اثر شجاعانه ای است
بانوانی که چهره سینمای افغانستان را تغییر دادند
م ح / ح ح