افغانستان کشوری است با جمعیت 32 میلیون نفر که 98 درصد آن مسلمان میباشند.
به گزارش آی فیلم2، ماه رمضان در افغانستان اهمیت ویژهای دارد و مردم با آداب و رسوم خاص خود از این ماه پذیرایی میکنند. همه ساله مردم در این کشور از یک ماه پیش آمادهگی برای ماه رمضان میگیرند.
چند روز قبل از ماه رمضان، اکثر مردم در افغانستان برای خرید رمضانی میروند.
در هنگام رویت هلال ماه مبارک رمضان علاوه بر وجود وسایل ارتباطی مدرن که جای رسمهای قدیمی را گرفتهاند، مردم افغانستان آتشی روشن میکنند تا دیگران نیز از رویت هلال و آغاز ماه مبارک رمضان آگاه شوند.
بسیاری از افغانستانیها آخرین روزهای ماه شعبان را روزه میگیرند و با این کار به استقبال ماه مبارک رمضان میروند.
آنها مساجد را نظافت میکنند و گرد و غبار از آنها میزدایند تا آماده استقبال از توده مردم در خلال ماه مبارک رمضان و برگزاری جلسات و سخنرانیهای مذهبی باشند.
به احترام ماه مبارک رمضان اولین روز از این ماه در افغانستان تعطیل رسمی است. همچنین ساعات اداری به میزان 3 ساعت کاهش مییابد. این اتفاق در دیگر کشورهای اسلامی به این شکل رخ نمیدهد.
در ماه رمضان صدای سرودهای زیبایی که از داخل خانهها و اماکن تجاری پخش میشود به گوش میرسد. همچنین میتوان شدت روی آوردن مردم افغانستان به مساجد را دید. چنانکه مساجد از جمعیت پر میشود.
در افغانستان هیچ کس، حتی اگر عذر شرعی هم داشته باشد، علنی روزهاش را نمیخورد، حتی اگر در خانه هم روزه نمیگیرد سعی میکند هیچ کس نفهمد. اگر مردم کسی را در حال روزهخوری دیدند، طور دیگری به او نگاه میکنند.
دسترخوان های افطاری
در افغانستان مردم از غذاهای خاصی در سفرههای افطار استفاده میكنند، سفرهها در ماه رمضان رنگینتر از سابق میشود.
مادران و زنان افغانستانی در این ماه تلاش میکنند با تهیه و پخت غذاهای پر انرژی برای خانوادهاش فضای پر نشاطی را فراهم کنند. اگر چه غذاهایی محلی چون «بولانی» و «منتو» در این ماه مشتری بسیاری دارد، ولی هیچ غذایی به اندازه شوربا «آبگوشت» در بین خانوادهها به خصوص مردان طرفدار ندارد.
شوربای ماه رمضان، با فلفل تند، ترشی مخصوص ماه رمضان و «سالاد کابلی» که به آن «سَلاته» میگویند و در ساختار شکل سالاد شیرازی ایرانی است اما سبزی خوردن تازه چیزی دیگری است.
اکثر مردم افغانستان در سحری غذای سبک و شیرین میخورند. غذایی که هم انرژی داشته باشد و هم سبک باشد مثل برنج دمپخت که به آن «شوله» میگویند و یا «نان روغنی»، «کُلچه» (شیرینی) و کیک که جای خود را دارد.
نان روغنی نوعی نان تنوری است که اکثر خانوادهها در خانههایشان و یا در نانوایی سنتی محلشان میپزند و در سحر با شیر و یا چای شیرین میخورند.
از ترشی خاص افغانستانی كه «چتنی» نام دارد بیشتر از هر وقت در این ماه استفاده میشود، خرما و جلبی دو خورای است که طرفداران زیادی در ماه رمضان دارد و اکثر مردم در افغانستان این دو خوراک را در سحری و یا هم بعد از افطار میخورند.
آداب و رسوم اجتماعی
مردم افغانستان، آداب اجتماعی منحصر به فردی دارند. با وجودی که میکوشند هنگام افطار در خانه باشند، چنانچه هنگام افطار در بیرون از منزل باشند، باز هم برای افطاری سراغ همبرگر و چیز برگر نمیروند و با استفاده از غذاهای محلی بولانی و پَکوره افطار میکنند.
در بسیاری ولایات رسم است که موقع افطار هر کسی غذایش را گرفته به مسجد میرود و بعد از نماز جماعت سفره درازی پهن کرده و در کنار هم مینشینند و افطار میکنند و از غذای یکدیگر میخورند.
کمک به فقرا در این ماه در بین مردم افغانستان بیشتر از هر وقت میشود بسیاریها به مردم غذاهای پخته شده توزیع میکنند.
دادن افطاری به نمازگزاران در مساجد از دیگر رسمهای ماه رمضان در افغانستان به شمار میآید.
روزه داری از واجبات مردم افغانستان
مردم افغانستان روزه خواری را بسیار ناپسند و دور از شخصیت یک مسلمان میدانند، از این رو هیچ کس، حتی آنهایی که عذر شرعی هم دارند، در انظار مردم و به صورت علنی روزهخواری نمیکنند، حتی در خانههایشان هم اگر کسی روزه نمیگیرد سعی میکنند تا هیچ کس متوجه نشود که روزه ندارد.
فرد روزه خوار در نظر مردم افغانستان بی ایمان دانسته شده و سعی میکنند با آن فرد برخوردی نداشته باشند.
در کابل محلی وجود دارد به نام «تپه توپ چاشت»، هنوز هم توپهای قدیمی در آن تپه وجود دارد. در سالهای پیش از جنگ، بسیاری خانهها رادیو نداشتند تا اذان مغرب را بشنوند، هر روز قبل از غروب ماه مبارک رمضان، تمام کودکان پسر هر محله، در محلی که به آن میدانی میگفتند جمع میشدند و منتظر شنیدن صدای شلیک توپ به جای اذان.
همین که توپ شلیک میشد همگی به طرف خانههای خود میدویدند تا زمان افطار را برای خانواده خود برسانند.
اما در این سالها شبهای ماه مبارک رمضان رنگ و شور دیگری دارد. از هر طرف تلاوت قرآن و ذکر مناقب رسول اکرم (ص) و اهلبیت کریمشان به گوش میرسد.
تلاوت و ختم قرآن کریم از مهمترین آدابی است که مردم افغانستان در این سالها در ماه مبارک رمضان به آن توجه ویژهای دارند، افطاری دادن به فقرا و کمک به مستمندان بسیار به چشم میخورد. سنت پسندیده افطاری دادن در مساجد افغانستان در این سالها بسیار رایج شده است.
مردم افغانستان شب 27 یا 28 یا 29 ماه مبارک رمضان را شب اموات یا عید اموات مینامند و همگی به زیارت اهل قبور میروند و علاوه بر طلب آمرزش برای آنها، به ایشان خیرات نیز میدهند.
ب م