ذکی رحمانی یکی از آواز خوانان افغانستانی مقیم ایران می باشد که با پارچه «ای سرو چمن» در بین مردم افغانستان به شهرت چشم گیری رسیده است. آواز خوان مورد علاقه او مرحوم احمد ظاهر است به همین دلیل در کارش از مکتب وی پیروی می کند.
خبرنگار کانال تلویزیونی آی فیلم2، همراه این آواز خوان خوش صدا گپ و گفتی در رابطه با هنر موسیقی داشته است. در ادامه مشروح این گفتگو را می خوانیم :
آی فیلم2: محترم ذکی رحمانی، شما به حیث هنرمند معروف و شخصیت برازنده افغانستان معرفی هستید اما می خواهیم مهربانی نموده و کمی در مورد زندگی علمی، ادبی، هنری و شخصی خود به طور مختصر معلومات ارایه نمایید. در کدام سال و کدام ولایت تولد شده اید؟
رحمانی: متولد شهر کابل و یکی از خواننده های افغانستان هستم و حدود 20 سال سابقه کاری در حیطه موسیقی دارم همچنین دو برادر من نیز در این رشته کار می کنند البته یکی شان جاز درام و دیگری ارگ می نوازد.
آغاز کار موسیقی من در افغانستان بوده لیکن سال 1376 به ایران مهاجر شدم و تا سال 81 در مجالس و محافل هنری افغانستانی ها اجرا می کردم. با تغییر دولت افغانستان دوباره به وطن بازگشتم و کارهای هنری خود را در آنجا ادامه دادم.
بازگشت من به افغانستان نقطه عطف کار حرفه ای من بود و اولین کلیپ من از طریق تلویزیون ملی افغانستان به نشر رسید. بعدها نیز دوازده کلیپ در کشورهای مختلف مثل تاجیکستان، ازبکستان و امارات ضبط کردم که در شبکه های اجتماعی مثل یوتیوب و فیس بوک قابل دسترسی هست.
آی فیلم2: چگونه با هنر موسیقی آشنا شدید و در چه زمینه از موسیقی کار می کنید؟
رحمانی: من از زمان طفولیت علاقمند به موسیقی بودم و از زمان مکتب شعر و آواز می خواندم و آهسته آهسته با گروه های هنری کار کردم. رشته اصلی من آواز خوانی است اما ساز هارمونیا و طبله هم می نوازم.
آی فیلم2: رحمانی صاحب؛ شما آواز خوانی را به شکل مسلکی آموختید یا زیر نظر استاد این هنر را فرا گرفتید؟
رحمانی: واقعیتش در افغانستان شرایط مناسبی نبود تا من زیر نظر استاد بیاموزم اما چون پدر من خودشان دستی در هنر موسیقی داشتند از ایشان آموختم.
آی فیلم2: به نظر شما موسیقی علم است یا هنر، زیادتر به کدام جنبه موسیقی اهمیت داده می شود، به جنبه علمی یا هنری؟
رحمانی: به نظر من موسیقی دریای علم هست، چون علم پایان ندارد . موسیقی از نظر من یک بحر است و ما قطره ای هستیم از این بحر .
آی فیلم2: شما منحیث یک هنرمند متعهد و رسالتمند موسیقی افغانستان برای حفظ و زنده نگه داشتن موسیقی اصیل افغانستان چه کارها و فعالیت هایی را تا کنون انجام داده اید؟
رحمانی: من اکثرا موسیقی های فولکلور افغانستان را می خوانم و تبلیغش را در همه جا می کنم حتی با دوستان ایرانی هم در رابطه با تاریخ موسیقی فولکلور افغانستانی گپ و گفت هایی داشته ایم.
آی فیلم2: موسیقی اصیل افغانستانی در محافل و مجامع هنری مردمی در مناطق مختلف رشد و تکامل نموده است، شما در مورد انواع موسیقی در افغانستان چگونه می اندیشید؟
رحمانی: من فکر می کنم اگر افغانستان یک کشور آرام و بی دردسر باشد، موسیقی بسیار رشد خواهد کرد، مردم افغانستان علاقه شدید به این هنر دارند اما متاسفانه مشکلات حاکم در جامعه این اجازه را به مردم نمی دهد که به راحتی به دنبال علاقمندی های خود بروند.
آی فیلم2: شما نقش شاعران، تصنیف سازان، آهنگ سازان، آوازخوانان و هنرمندان را در قسمت زمینه سازی پیشرفت و تکامل موسیقی حماسی و میهنی چگونه ارزیابی می نمایید؟
رحمانی: باید یادآور شوم که خواننده به تنهایی نمی تواند یک هنرمند موفق شود. برای ساخت یک آهنگ مقبول شاعر شبانه روز وقت می ماند و شعر می سراید. سپس آهنگ ساز، کمپوز می کند. بناءً همه دست به دست یک دیگر می دهند تا یک موسیقی بدون نقص به وجود آورند .
آی فیلم2: به نظر شما چه تفاوتی میان آلات و وسایل موسیقی اصیل افغانستانی با آلات موسیقی کشورهای غربی وجود دارد؟
رحمانی: ما یک سلسله سازهایی داریم که سازهای اصیل افغانستان هستند برای مثال: دهل ، رباب، قیچک و دمبوره که وظیفه داریم آن را رشد دهیم. به دلیل این که ما به راحتی به سازنده های آلات موسیقی اصیل افغانستانی دسترسی نداریم از سازها و آلات موسیقی غربی بهره می جوییم.
آی فیلم2: آواز خوان مورد علاقه شما کیست؟
رحمانی: من به تمام آواز خوانان قدیمی افغانستان علاقمند هستم و تمامیشان برای من ، منحیث یک استاد هستند، مانند: استاد سرآهنگ ، استاد رحیم بخش ، استاد احمد ظاهر و احمد ولی که اکثر آواز خوانان کنونی نیز از مکتب آنان پیروی کردند اما من از مکتب استاد احمد ظاهر پیروی می نمایم و می توانم بگویم که آواز خوان مورد علاقه من مرحوم احمد ظاهر است.
از آواز خوانان ایرانی هم زیادتر آوازخوانان قدیمی و سنتی ایران را دوست دارم.
آی فیلم2: مهم ترین اجراهایی که تا کنون داشته اید را به خاطر دارید؟ کدام آهنگ را زیادتر دوست دارید؟
رحمانی: من اجراهای بسیار زیادی داشتم اما غزل را می پسندم چون آرامش بخش هست.
آی فیلم2: وضعیت موسیقی افغانستان را چگونه ارزیابی می کنید؟
رحمانی: وضعیت موسیقی افغانستان در حال پیشرفت است اما متاسفانه با مشکلاتی که داریم و در شرایط آرامی زندگی نمی کنیم نمی توانیم با اعصاب آرام کار کنیم لیکن هنرمندان کشورهای دیگر با چنین مشکلاتی روبرو نیستند و راحت تر می توانند آهنگ بسازند و به موسیقی فکر کنند.
آی فیلم2: در سال های پسین آوازخوانان افغانستانی، تاجیکستانی و ایرانی اشتراکاً کارهایی را اجرا کرده اند، به نظر شما این برنامه های مشترک چه اثری در نزدیک شدن کشورهای منطقه دارد؟
رحمانی: قبلا بسیاری از کشورها با سبک موسیقی افغانستان آشنایی کافی نداشتند اما اجرای چنین برنامه هایی باعث شناخت موسیقی کشورهای پارسی زبان شده است.
آی فیلم2: نظرشما درباره کانال تلویزیونی آی فیلم2 چیست ؟
رحمانی: افتتاح چنین شبکه ای یک گام موثر در روابط کشورهای فارسی زبان است. ما هم از سابق چنین تقاضایی داشتیم. تشکر فراوان از شما.
مصاحبه کننده: فاطمه اکبری
خوب بود
عالی