ایرانگردی
به گزارش آی فیلم 2، «سمیع الله عطایی» بازیگر و کارگردان افغانستانی به تازگی در یک مصاحبه از وضعیت کنونی سینمای افغانستان و راهکارهایی برای بهبود بخشیدن به آن سخن گفت.
«سمیع عطایی» در مورد وضعیت سینمای افغانستان گفت: در شرایط فعلی وضعیت سینمای افغانستان چندان مطلوب نیست و می‌شود گفت که سینمای افغانستان، در شرایطی قرار دارد که نه وضعیت چندان خوبی دارد و نه چندان بد؛ در شرایطی است که لنگان لنگان به پیش می‌رود و از لحاظ تولید محتوا، شکل کار و ساختارهای سینمایی چندان وضعیت خوبی ندارد.
وی در ادامه از دلایل وجود چنین وضعیتی در سینمای افغانستان بیان کرد: طبیعتا جنگ در افغانستان اصلی‌ترین دلیل برای چنین وضعیتی است و اگر بخواهم به گذشته سینمایی افغانستان رجوع کنیم نسبت به آن دوره، در وضعیت خوبی قرار داشته و می‌توانم بگویم که اگر شرایط به همان منوال ادامه پیدا می‌کرد، حالا سینمای بهتری داشتیم؛ ولی متأسفانه این چنین نشد.
عطایی در پیوند با همین موضوع افزود: از دلایلی که می‌توان با آن وضعیت سینمای افغانستان را آسیب‌شناسی کرد، اول نبود کادر تخنیکی حرفوی و نیروی آکادمیک در سینمای افغانستان است که نبود این کادرها و نیروها در سینما به تعداد انگشتان یک دست، سبب شده است که سینمای افغانستان از لحاظ آکادمیک در سطح قابل قبول قرار نگیرد.
او ادامه داد: بحث بعدی، بحث فرهنگی است. با این که در گذشته مردم افغانستان جامعه سینمادوست بودند و تمایل بسیار به سینما رفتن داشتند؛ اما تحولات اخیر، جامعه ما را از لحاظ فرهنگی از سینما دور نگه داشت و متأسفانه آن وضعیت هنوز بر سینمای افغانستان غالب مانده است.
«سمیع الله عطایی» با اشاره به عدم حمایت دولت از سینماگران افغانستان گفت: متأسفانه دولت هیچ برنامه حمایتی نسبت به سینمای افغانستان ندارد. مباحثی مثل نبود امکانات، نبود سالون سینما، نبود بازار تولید و غیره، سبب شده است که وضعیت سینمای افغانستان دچار چنین آسیب‌هایی شود.
کارگردان فلم «کهن‌یادگار سرزمین آذر» در خصوص اینکه سینماگران افغانستان تا چه حد در زمینه سوژه‌یابی توانسته اند موفق باشند، گفت: این همیشه یکی از دغدغه‌های ذهنی من بوده است و همین طور است؛ به گفته یکی از استادانم، افغانستان سرزمینی پر از سوژه‌های بکر و تازه است.
وی افزود: در افغانستان متأسفانه نمی‌گویم همه اما بیشتر فلم سازان ما هیچ نیامده اند به عمق جامعه خود نگاهی بیندازند و اتفاقات اجتماعی را با رویکرد مختص خود نگاه کنند. بیشتر به مسائل سیاه‌نمایی‌ها در سینمای افغانستان پرداخته اند.
«سمیع الله عطایی» درباره تغییر و تحول سینمای افغانستان با توجه به حضور «صحرا کریمی» به عنوان رئیس افغان فلم، گفت: توانایی‌هایی بانو کریمی قابل ستایش است؛ اما به تنهایی در تغییر وضعیت کافی نیست و این مسیر یک راه طولانی است. ما حمایت دولت و هم‌چنین حمایت سینماگران را می‌خواهیم.
وی در پیوند با همین موضوع افزود: ما نیاز به یک طرح جامع سینمایی داریم تا وضعیت را تغییر بدهیم، نیاز به یک خانه سینمای ملی داریم تا تمام سینماگران شامل آن باشند و دولت حمایت مالی از آن داشته باشد تا بتوانیم در گام اول چرخه مالی سینمای افغانستان را فعال کنیم.
«سمیع الله عطایی» درباره راهکارهای رهایی سینمای افغانستان از بحران گفت: باید تمام سینماگران دست به دست هم بدهند و یک چیز جدید را خلق و حمایت کنند. دوم، مسأله دولت است که سینماگران وقتی در کنار هم جمع می‌شوند، دولت را مجاب می‌کنند. از طرفی، ساختاری که دارند و می‌چینند، در واقع بتوانند از آن حمایت کنند.
وی افزود: مسئله بعدی، بحث قصه است. سینما باید قصه داشته باشد و نه هر نوع قصه‌ای. قصه‌ای که برای مردم و جامعه افغانستان مطرح باشد. ما یک نقطه‌ضعف داریم که مخاطب را نمی‌شناسیم. بحث مخاطب‌شناسی اساسی‌ترین بحث است. سینما یک تعامل با مخاطب افغانستانی نتوانسته برقرار کند.
عطایی درخصوص اینکه چرا اخیرا از سینمای افغانستان هیچ فلمی به اسکار راه پیدا نکرده است، گفت: اگر بخواهم واقع‌بینانه نگاه کنم، فلم ها در سطح افغانستان خوب بوده ولی در سطح اسکار استندرد نبوده است.
وی ادامه داد: این یک بخش آن به ناهماهنگی‌های سینماگران افغاستان برمی‌گردد؛ چون هیچ وقت به صورت حرفه‌ای پرداخته نشده است. تصور کنیم فلم هایی که سال‌های قبل انتخاب شده، مربوط به افغانستان نمی‌شود. فلم هایی که در کشورهای دیگر ساخته شده، شرایط رفتن به اسکار را ندارند. طبیعتا چنین فلم هایی راه پیدا نمی‌کنند.
این کارگردان افغانستانی افزود: اسکار قوانین خود را دارد که فلم مربوط و ساخته توسط همان کشور باشد و اکران‌های عمومی در آن داشته باشد.
«سمیع الله عطایی» درباره وضعیت نقد در سینمای افغانستان به صبح کابل گفت: ما در افغانستان متأسفانه در سینمای مان جای منتقد را همیشه خالی می‌بینیم. به نظر من اگر نقد در فضای سینمایی افغانستان جایگاه خود را پیدا کند، یک راهکار خوب برای نظام‌مند شدن سینمای افغانستان است.
«سمیع الله عطایی» بازیگر و کارگردان مستند و تیاتر متولد ۱۳۶۰ خورشیدی در کابل است.
او پس از تحصیل در ولایت غزنی، سال ۱۳۷۸ خورشیدی به ایران مهاجرت نمود و در رشته کارگردانی نمایش از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد.
او در سال ۱۳۹۳ خورشیدی فلم «کهن‌یادگار سرزمین آذر» را در ایران ساخت. از کارهای دیگر آقای عطایی می‌توان به کارگردانی نمایش «زندگی و رویا» اشاره کرد.
«سمیع الله عطایی» در سریال ها و فلم های ایرانی سابقه همکاری با چهره های معروف سینمای و تلویزیون ایران را داشته است که ازجمله آن می توان به مرحوم «خسرو شکیبایی»، «رضا عطاران»، «همایون ارشادی» و بانو «گلاب آدینه» اشاره کرد.
در پیوند با این مصاحبه بیشتر بخوانید:
م ح/ ح ح
