سفر به «بادغیس» ؛ دیار محبوب پادشاه سامانی + تصاویر

ولایت بادغیس از ولایت‌های شمال غربی کشور افغانستان به مرکزیت قلعه‌نو است. بادغیس از غرب به ولایت هرات، از شرق به ولایت فاریاب، از شمال به کشور ترکمنستان و از جنوب با ولایت غور همسایه می‌باشد.

بادغیس از ولایات کوهستانی افغانستان است که راه‌های دشوارگذری دارد. برخی مناظر طبیعی این ولایت در افغانستان کم‌نظیرند.

بادغیس نامی است کهن و در کتب قدیمی  از آن با عنوان «وائیتی گئس»، نام دوازدهمین کوهی که در زمین پدیدار گشته، یاد شده‌است.

این واژهٔ اوستایی در بندهش به‌صورت «وادگِس» یا «وادغِس» آمده‌است. بادغیس کوهی‌است در مرزهای بادغیسان و آنجا ناحیه‌ای است پر دار و درخت. یاقوت بادغیس را محل وزش بادهای بسیار معنا کرده‌است و اصل آن را بادخیز می‌داند؛ ولی این وجه اشتقاق اساسی ندارد و معنی آن معلوم نیست، اما جزء آخر آن که «گئس» باشد، در اوستا به معنی «گیس» است.

بادغیس در زمان ساسانیان در قلمرو آن دولت بوده‌است و پس از آنکه به روزگار خسرو اول انوشیروان سرتاسر ایران به چهار بخش تقسیم شد، بادغیس نیز جزو مناطق چهارده‌گانهٔ خراسان درآمد و حکمران آن یکی از چهار مرزبان خراسان، و ملقب به برازان بود. همچنین بادغیس یکی از نواحی اسقف‌نشین ایران در زمان ساسانیان به‌شمار می‌رفت. این ناحیه به سبب واقع شدن در مرزهای شمال شرقی امپراتوری ساسانیان، در معرض تهاجم ترکان و هپتالیان قرار داشت.

تا زمان تقسیم‌بندی اداری، سیاسی افغانستان در سال ۱۹۶۲ بادغیس جزء قلمرو هرات بود.

ارتباط مزبور ریشه‌ای دراز در زمان‌های قدیم دارد. در بازارهای بادغیس بازرگانان و صنعتگرانی وجود دارند که بیشتر اهل هرات اند یا هراتی بودن خود را به‌طور کامل حفظ کرده‌اند.

بادغیس زادگاه حنظله بادغیسی، نخستین شاعر پارسی‌زبان پس از اسلام می‌باشد.

امیر نصر بن محمد سامانی هنگام سفرش جانب بخارا آنقدر دلبسته زیبایی‌های طبیعی بادغیس گردید که با تمام شوکت شاهانه اش چهار سال در آنجا توقف کرد و نمی‌توانست از محیط آن جدا گردد. تا اینکه اراکین دولتش از استاد ابو عبدالله جعفر بن محمد رودکی تقاضا نمودند تا چاره‌ای بیندیشد که سلطان راهی بخارا گردد. همان بود که رودکی این قصیده را سروده و در حضور امیر خواند.

بوی جوی مولیان آید همی    
یاد یار مهربان آید همی
ریگ آمو و درشتی راه او    
زیر پایم پرنیان آید همی
آب جیحون با چنین پهناوری    
خنگ ما را تا میان آید همی
ای بخارا شاد باش و شاد زی    
میرزی تو شادمان آید همی
میر سرو است و بخارا بوستان    
سرو سوی بوستان آید همی
میر ماهست و بخارا آسمان    
ماه سوی آسمان آید همی

در پیوند با این گزارش بیشتر بخوانید:

مکان های دیدنی «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان+ تصاویر

با «خجند» عروس افسانه ای دنیا بیشتر آشنا شوید+تصاویر

ولایت زیبای خَتلان تاجیکستان را بشناسید+تصاویر

«مسجد کبود مزار شریف» ؛ جایگاه همدلی و وحدت مردم افغانستان

سفر به «سمرقند» ؛ دیار نام آشنای فرهنگ و ادب پارسی + تصاویر

ولایت کوهستانی و زیبای سرپل را بیشتر بشناسید + تصاویر

ولایت فاریاب در شمال افغانستان را بیشتر بشناسید + تصاویر

ولایت زیبا و تاریخی «غزنی» مهد دانشمندان بزرگ تاریخ را بیشتر بشناسید + تصاویر

سفر به کوهستان افسانه ای «پامیر» در تاجیکستان + تصاویر

ولایت زیبا و کوهستانی «ارزگان» را بیشتر بشناسید + تصاویر

سفر به «بامیان» همیشه درخشان در افغانستان + تصاویر

آشنایی با پل شگفت انگیز «مالان» در هرات افغانستان+ تصاویر

ح ح