ایرانگردی
«تولگا بیرلی» رئیس موزیم هنر و صنایع دستی هامبورگ ٬ اثر هنری لوح مرمرین مربوط قرن دوازدهم میلادی را به «عبدالجبار آریایی» شارژدافیر(کاردار) سفارت افغانستان مقیم برلین تسلیم کرد.
موزیم هنر و صنایع دستی هامبورگ از اولین موزیم های جرمنی است که یک اثر هنری را به افغانستان تسلیم می کند.
این لوح مرمرین یکی از ۷۸ لوح تزیینی حیاط داخلی قصر سلطنتی سلطان مسعود سوم در شهر غزنی افغانستان مربوط قرن ۱۲ میلادی می شود که در اواخر دهه ۱۹۷۰ در ساحه روضه غزنی یافت شده بودو بعد به سرقت برده شده بود .
حالا بعد از سال ها تحقیق و همکاری توسط استادان پوهنتون هامبورگ و ساپینز روم در همکاری نزدیک میان مقامات افغان و جرمن در نهایت ٬ تابلو به صاحب حقیقی آن بازگردانیده می شود.
این اثر قرار است در موزیم ملی افغانستان در کابل نگهداری شود.
موزیم هنر و صنایع دستی این لوح مرمرین را در سال ۲۰۱۳ در پاریس از یک حراج عمومی خریداری کرد.
اصلیت و زادگاه این اثر در ابتدا مطرح بحث نبود اما با مطالعات دقیق تر آشکار شد که در حقیقت از موزیم هنر اسلامی روضه غزنی دزدیده شده است.
این لوح مرمرین از اثر حفریاتی که توسط باستانشناسان از افغانستان و ایتالیا صورت گرفت ٬بین سال های ۱۹۵۷ و ۱۹۶۶ به دست آمده است که این یافته های باستانشناسی در آن زمان به موزیم روضه غزنی تسلیم داده شد، جایی که در آن جا به مدتی از آن حفاظت صورت می شد.
در جریان این بی ثباتی های دهه هشتاد این لوح مرمرین دزدی شده بود و یا به محل دیگری انتقال داده شده بود که بعداً در اویل دهه ۱۹۹۰ در یک بازارفروش آثار هنری در پاریس رونما یی شد. بسیاری از موزیم های بین المللی آثار افغانستان را دارند که از طریق چنین حفاری ها از غزنی به دست آمده است.
پوهاند «محمد رسول باوری» معین فرهنگ و هنر وزارت اطلاعات وفرهنگ درصحبت با خبرنگار آژانس باختر٬ برگردانیدن این اثر را به موزیم ملی افغانستان اقدامی مهم دانست و اظهار امیدواری کرد که برگرداندن این اثر آغازی باشد برای برگرداندن سایر آثار افغانستان که در جرمنی است.
به گفته وی این موضوع می تواند مشوق سایر کشور های اروپایی در خصوص برگردانیدن آثار تاریخی غارت شده از افغانستان شود.
«محمد فهیم رحیمی» رئیس موزیم ملی افغانستان در این مورد گفت: هزاران اثر منقول از موزیم ملی و موزیم غزنی دزدیده شده است به شمول این لوح مرمرین که از قصر مسعود سوم می باشد. ما در انتظار به دست آوردن آن از از جانب موزیم هنر و صنایع دستی هامبورگ بودیم.
وی ادامه داد: در عین حال و از تمام موزیم ها و صاحبان کلکسیون های خصوصی تقاضا دارم تا ما را در قسمت به دست آوردن آثار دزدیده شده افغانستان کمک کنند.
موزیم هنر و صنایع دستی هامبورگ از سال ۲۰۱۴ بدین سو بالای برگردانیدن این اثر باستانی در همکاری با اداره دارایی های فرهنگی جرمنی و وزارت خارجه این کشور کار می کردند.
در تابستان ۲۰۱۸ جلسه ابتدایی میان نمایندگان موزیم، سفارت افغانستان مقیم برلین و اداره دارایی های فرهنگی جرمنی برگزار شد.
موزیم هنر و صنایع دستی هامبورگ اولین موزیم جرمنی است که یک اثر را به افغانستان تسلیم می کند.
ب م
