بررسی رسم قدیمی «سمنو پزی» در تاجیکستان+ ویدیو

به گزارش آی فیلم 2، تاجیکان فارسی زبان که سالیان زیادی زیر سلطه نظام شوروی سابق بودند در سالهای پس از استقلال دل به آیین های نیاکان از جمله «نوروز» باستانی بسته اند و اکنون آن ها همراه با دیگر کشورهای فارسی زبان نوروز را به عنوان یک جشن ملی تجلیل می کنند.

نوروز در این کشور به نام «خیدیر ایام»، یعنی جشن بزرگ معروف است و پس از استقلال دولت و مردم به احیا و برگزاری جدی آن اهتمام ورزیده اند.

به علاوه بر احیاء مراسم سنتی نوروز برای برپایی آیین های نوروزی در شهرهای بزرگ از جمله «دوشنبه» و «خجند»، بناهای بزرگی همانند استادیوم به نام «نوروزگاه» بنا کرده اند.

مردم فرهنگ دوست تاجیکستان نوروز را به هم شادباش می گویند و پنج روز اول بهار هر سال نیز به مناسبت جشن های نوروزی در این کشور تعطیل رسمی اعلام شده است.

تعدادی از آئین‌های نوروزی در تاجیکستان با مراسم سنتی آن در سایر کشورهای فارسی زبان مثل ایران و افغانستان مشترک است از جمله آن سنت «سمنو پزان» است.

«سُمَنَک یا سمنو» از بهترین غذاهای نوروزی است که از جوانه گندم؛ که نماد سبز بودن و رویش است و آرد تهیه می‌شود و یکی از اجزای اصلی دسترخوان (سفره‌) هفت‌سین یا خوان نوروزی به‌شمار می‌آید.

البته مراسم «سمنوپزان» در کشورهای افغانستان، ایران، تاجیکستان و ازبکستان مهم‌ترین رسم نوروزی است اما این خوراکی در این کشورها به‌ندرت در طول سال خورده می‌شود و تنها در نوروز زینت بخش سفره‌های نوروزی است.

این غذا در کشورهای دیگر به‌ نام‌های «سمنی»، «سوملک»، «سومنک» و «سومولوک» هم شناخته می‌شود، البته سمنو در تاجیکستان مهمترین خوراک تاجیک‌ها است و در هنگام پختن آن آوازی هم زمزمه می‌کنند. 

تاجیک‌ها از دیرباز نوروز را مقدس می‌دانند و با دعا و نیایش‌های ویژه که در رسوم «گل گردانی»، «سمنو پزی» و«کلچه پزی» دارند به استقبال نوروز می‌روند و رسیدن بهار را با گل گردانی گل‌های نرگس، سیاه گوش و گل‌های بهمن خبر می‌دهند.

آیین تهیه و پخت سمنک یا سمنو در همه مناطق این کشور هنوز هم باقی است و پس از اعلام استقلال به جدول جشن‌های رسمی عید نوروز وارد و دوباره احیا شده است.

آیین پخت سمنک نوروزی که تا به حال بیشتر خاص مردم روستاهای تاجیکستان بود، هم اکنون در میان ساکنان شهرها نیز اجرا می‌شود. به عقیده تاجیک‌ها، در زمان پخت سمنو حاجت‌مندان می‌توانند حاجت بگیرند و بیماران نیز شفا یابند و به این خاطر سمنو به معنی استقبال از بهار و در بین تاجیک‌ها شفابخش است.

م ا