«جاده ابریشم»، گذرگاهی باستانی بوده که از دیرباز کشورهای بسیاری را به هم متصل نموده و نقش مهمی در پیداش تمدن ها داشته است.
کشور «قرقیزستان» واقع در آسیای مرکزی از مسیرهای عبوری جاده ابریشم است و دارای کاروانسراهای متعددی می باشد که مهمترین آنها «تاش راباط» یا کاروانسرای سنگی واقع در ولایت نارین قرقیزستان است.
تاش راباط یا کاروانسرای سنگی که به خاطر نوع ساختش به این نام معروف شده در ارتفاع 3200 متری از سطح دریا قرار دارد و از بناهای سده پانزدهم میلادی است. این بنای سنگی حدودا سمت چپ شاهراه اصلی شمال به جنوب واقع شده است، شاهراهی که از شمال به یک قلعه مخروبه و از جنوب به یک دریاچه می‌رسد.
این بنا یک مکان کلیدی در عبور از طریق کوه‌های «تین-شان» بود و به دلیل موقعیتی که دارد به عنوان تنها مسیر امن و پناه‌گاهی برای بازرگانان محسوب می‌شده و برخی باستان‌شناسان و تاریخ‌دانان نیز بر این باورند که هم‌زمان هم به عنوان عبادتگاه و هم به عنوان محلی برای سکنای مسافرین در راه، کاربرد داشته است. بدون شک بیشتر تجار در گذر از راه ابریشم، مدتی در این مکان اقامت داشته‌اند.
به گفته باشندگان این منطقه، این کاروانسرا به دستور حاکم محلی «محمد خان» ساخته شده است. اما یک افسانه در میان مردم قرقیزستان رواج دارد که گفته می‌شود این کاروانسرا توسط یک پدر و پسر ساخته شده که درست در پایان کار این ساختمان سنگی، پسر کار خود را رها کرده و برای استقبال از کاروانی نزدیک به محل ساخت می‌رود و با وجود مخالف پدر با رفتن فرزند اما وی به رفتن خود ادامه می‌دهد و تاکنون این ساختمان دست ساز بدون سقف باقی مانده است.
تاش راباط در حال حاضر از بزرگترین بناهای سنگی در آسیای مرکزی به شمار می رود و نکته قابل توجه در مورد این بنا، قابل شمارش نبودن اتاق‌های این بنا است که گفته می‌شود هر بار بعد از شمارش اتاق‌ها رقم متفاوتی از اتاق‌ها ارائه می‌شده است.
ع ا / ح ح
