از دیرباز در مناطق مختلف جهان به شمول کشورهای اسلامی و غیر اسلامی ، عاشقان اهل بیت نبی مکرم اسلام(ص) برای امام حسین (ع) عزاداری می‌کنند.هرچند پیرامون عزاداری در میان مذاهب اسلامی تفاوت‌هایی وجود دارد، اما یکی از مهم‌ترین مشترکات شیعه و سنی محبت و مودت نسبت به اهل‌بیت رسول خدا (ص) است. برای نشان دادن لزوم علاقه به اهل‌بیت (ع) نزد اهل تسنن می‌توان به شواهد بسیار زیادی اشاره کرد.
این گزارش را به آشنایی با آیین های بزرگداشت قیام امام حسین (ع) و یاران وفادارش در «تاجیکستان »اختصاص داده ایم. در بین مردمان سنی و شیعه تاجیکستان مرثیه‌خوانی رواج دارد و در تمام فصل‌های سال به‌ویژه در مراسم زنانه بی‌بی سه‌شنبه، مرثیه‌خوانی برقرار است.
مردم تاجیکستان در ایام سوگواری محرم، توجه ویژه ای به این امر دارند و به خصوص در روزهای تاسوعا و عاشورا به گرامی‌داشت قیام امام حسین(ع) می پردازند.
همچنین مسلمانان اسماعیلیه بدخشان تاجیکستان، ماه محرم و صفر را «شدّه» یا «عشورا» می‌نامند و در این مدت سوگواری و عزاداری می‌کنند، لباس سیاه به تن می‌کنند، و همه مناطق شهر غرق در ماتم است. مردان در این دو ماه محاسن خود را نمی‌تراشند و در خانه‌ها عزاداری برپا می‌کنند.
بسیاری از تاجیک‌های اهل تسنن در مناطق مختلف این کشور از جمله ناحیه درواز در جنوب و بدخشان در شرق تاجیکستان در ایام محرم با آئین قدیمی «کربلاخوانی» و روزه‌داری در نقاط مختلف این کشور، به ساحت شهدای کربلا ادای احترام می‌کنند و بر مصیبت سیدالشهدا می‌گریند.
روحانیون از جمله ائمه جماعات و خطبای مساجد تاجیکستان در خطبه‌های جمعه منتهی به عاشورای حسینی به ذکر مناقب اهل بیت پرداخته و برای شهادت آن حضرت مرثیه‌خوانی کرده و دعا می‌کنند و برخی از علما و تاجیک‌های متدین، دهه اول محرم را به یاد تشنگی و گرسنگی یاران امام حسین(ع) در صحرای کربلا روزه می‌گیرند.
مرثیه‌سرایی حادثه کربلا و شهادت امام حسین (ع) همواره مورد توجه خوانندگان کلاسیک تاجیک بوده و مردم با مشاهده این مرثیه‌خوانی‌ها گریه و زاری می‌کنند.
ح ح / ح ح
