به گزارش آی فیلم 2، از سال 2009 میلادی که یونسکو به بهانه سالروز تولد «شیخ بهایی» در 3 ثور (اردیبهشت) و تقارن آن با سال بین المللی نجوم، نام شیخ بهایی را برای عنوان سال برگزید، این روز به عنوان روز بزرگداشت شیخ بهایی و «روز معماری» در جنتری «تقویم» ایران ثبت شد.
«بهاءالدین محمد بن حسین عاملی»معروف به شیخ بهائی دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری است که در فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات تبحر داشت و سرآمد دوران خود بود.
از شيخ بهايی در حدود ۹۵ کتاب و رساله در سیاست، حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان، فقه، انجینری و هنر و فیزیک بر جای مانده است.
به پاس خدمات شيخ بهايی به علم «ستاره‌شناسی» یونسکو سال ۲۰۰۹ را به نام او سال «نجوم و شیخ بهایی» نامگذاری کرد.
این عالم و دانشمند بزرگ در بعلبک متولد شد و دوران کودکی را در جبل عامل در ناحیه شام و سوریه در روستایی به نام «جبع» یا «جباع» زیست.
خاندان شيخ بهايی از خانواده‌های معروف جبل‌عامل در قرن دهم و یازدهم خورشیدی بوده‌اند. پدر شيخ بهايی از شاگردان برجسته شهید ثانی بوده است.
محمد ۱۳ ساله بود که پدرش «عزالدین حسین عاملی» به خاطر فشار و آزار حاکم وقت و دعوت شاه «طهماسب صفوی» به سوی ایران رهسپار گردید و چون به قزوین رسیدند و آن شهر را مرکز دانشمندان یافتند، در آن سکنی گزیدند و بهاءالدین به شاگردی پدر و دیگر دانشمندان آن عصر مصروف شد.
شخصیت علمی و ادبی و اخلاق و پارسای شيخ بهايی باعث شد تا از ۴۳ سالگی شیخ‌الاسلام اصفهان شود و در پی انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان (در ۱۰۰۶ قمری)،به عمر۵۳ سالگی تا آخر عمر (۷۵ سالگی) منصب شیخ‌الاسلامی پایتخت صفوی را در دربار مقتدرترین شاه صفوی، عباس اول برعهده داشته باشد.
شيخ بهايی در سال ۱۰۰۰ خورشیدی در اصفهان درگذشت و بنابر وصیت خودش جنازه او را به مشهد بردند و در جوار مقبرهٔ «علی ابن موسی الرضا(ع)» جنب موزیم آستان قدس دفن کردند.
در عرف مردم، شيخ بهايی به مهارت در رياضی و معماری و انجینری معروف بوده و هنوز هم به همين صفت معروف است، چنانكه معماری «مسجد امام اصفهان» و انجینری «حصار نجف»، ساخت «مسجد چهارباغ» و «گرمابهٔ شیخ بهائی» را به این حکیم نامی نسبت می دهند.
شیخ بهایی شاگردانی تربیت نموده که به نوبه خود از بزرگترین مفاخر علم و ادب بوده اند، مانند فیلسوف و حکیم الهی «ملاصدرای شیرازی» و «ملاحسن حنیفی کاشانی» و عده ای دیگر که در فلسفه و حکمت الهی و فقه و اصول و ریاضی و نجوم سرآمد بوده و ستارگان درخشانی در آسمان علم و ادب ایران گردیدند.
آثار بزرگ علمی و ادبی شیخ بهایی علاوه بر غزلیات و رباعیات دارای دو مثنوی بوده که یکی به نام مثنوی «نان و حلوا»و دیگری «شیر و شکر» می باشد و آثار علمی او عبارتند از «جامع عباسی»، «کشکول»، «بحرالحساب» و ...
گفتنی است سریال «شیخ بهایی» به کارگردانی «شهرام اسدی» که داستان زندگانی این دانشمند بزرگ را در دو مرحله از زندگی وی روایت می کرد با هنرنمایی «علی نصیریان»، زنده یاد «خسرو شکیبایی»، «ژاله علو»، «علی دهکردی»، «فاطمه گودرزی»، «آتش تقی پور»، «چنگیز وثوقی» و «دانیال حکیمی» و ...برای مخاطبان شبکه آی فیلم 2 نشر شده است.
م ا
